Na een evaluatie van het Omgevingsdecreet heeft de Vlaamse regering beslist om het uitvoeringsbesluit van dit decreet te wijzigen. Het wijzigingsbesluit moet wel nog voorgelegd worden aan de Raad van State. Een belangrijke vernieuwing in het besluit is dat bezwaarschriften voortaan ook anoniem ingediend kunnen worden.
Art. 5. Aan artikel 26 van hetzelfde besluit worden een derde, vierde en vijfde lid toegevoegd, die luiden als volgt:
“In het omgevingsloket worden ingediende standpunten, opmerkingen en bezwaren, met inbegrip van de persoonsgegevens, ter beschikking gesteld van de adviesverlenende instanties, het adviserend college van burgemeester en schepenen en de bevoegde overheid.
De inhoud van de ingediende standpunten, opmerkingen en bezwaren, wordt in het omgevingsloket ter beschikking gesteld van de aanvrager. In het geval van digitale indiening, zijn persoonsgegevens niet zichtbaar, voor zover de persoonsgegevens in de daarvoor bestemde velden ingevuld werden. In het geval van analoge indiening zijn persoonsgegevens wel zichtbaar en openbaar.
Als analoge indieners persoonsgegevens, zoals naam en adres, niet openbaar gemaakt willen zien, dienen ze hun standpunten, opmerkingen en bezwaren anoniem in.”.
Concreet betekent dit dat analoge bezwaren via aangetekende brief nu ook anoniem kunnen. Zo vermijd je dat jouw gegevens bekend gemaakt worden aan de aanvrager of aan derden. Hiermee hoopt de Vlaamse regering de papieren indiening grotendeels in overeenstemming te brengen met de digitale. Via het Omgevingsloket kan je er immers ook voor kiezen om jouw gegevens niet zichtbaar te maken. Bij analoge bezwaarschriften bestond die mogelijkheid niet. Het bezwaarschrift (zowel de inhoud als de gegevens van de indiener) werd integraal publiek gemaakt.
Toch menen wij dat er zich enkele problemen kunnen voordoen bij deze manier van bezwaren indienen. Zo kan dit leiden tot ‘valse’ bezwaren, bijvoorbeeld als iemand het voor de grap doet, uit afgunst of om concurrentie te verzwakken.
Ook kan het aandeel van papieren bezwaarschriften groter worden omwille van de volstrekte anonimiteit. Dit komt de vooropgestelde digitalisering van steden en gemeenten natuurlijk niet ten goede.
Daarnaast stellen we vast dat ‘anonieme’ bezwaren in de praktijk eigenlijk niet echt anoniem zijn. Op basis van de aard en inhoud van het bezwaarschrift weet je vaak al om wie het gaat. En in het zeer uitzonderlijke geval dat dit niet zo is, geeft dit aanleiding tot onzekerheid en speculatie, waardoor er een sfeer van wantrouwen ontstaat tussen buren. Was het de linker-, rechter-, of achterbuur? Of toch dat vervelend mens van huisnummer 15? En als men zich dan toch vergist, wordt de verkeerde geviseerd.
Bovendien laat het Omgevingsdecreet via artikel 30 toe dat de aanvrager, na het openbaar onderzoek, wijzigingen kan aanbrengen aan zijn aanvraag om aan eventuele bezwaren tegemoet te komen. Dit is moeilijker en onwerkzaam als de bezwaarindiener onbekend is. De mogelijkheid tot interactie tussen betrokken partijen, zijnde bezwaarindiener en aanvrager, draagt meestal bij tot een meer duurzame en snelle oplossing. Ontbreekt deze wisselwerking, dan bestaat het gevaar dat de voorgestelde aanpassingen niet accuraat of correct zijn, waardoor het mechanisme van artikel 30 wordt uitgehold.
Wordt onze maatschappij hier beter van? Anoniem bezwaar kunnen indienen, maakt het gemakkelijker om ‘bestaande rekeningen’ te vereffenen. Als er al een turbulente geschiedenis met de buurman is, is dit een middel om hem een hak te zetten en de overheid mee in het conflict te sleuren. Een dergelijk klimaat van ‘anoniem’ wantrouwen, boosheid, ontevredenheid, ... verziekt een aangename samenleving. De vraag is dus of deze anonieme bezwaren, zij het digitaal of analoog, niet hun beoogde doel voorbijschieten…
Comments